Moeten we ons zorgen maken over het milieu?

^{Door: Jeroen Berger, 12 augustus 2014 (laatst geüpdatet: 15 augustus 2017)}

Niet alleen in de scheepvaart speelt groen een belangrijke rol. Steeds meer groeperingen hebben er belang bij om te beweren dat we ons zorgen moeten maken over onze planeet, de natuur: het milieu, als we niet snel iets doen. Maar gaat het eigenlijk wel zo slecht met ons? Het moet allemaal groen, groener, groenst. Natuurlijk is dat een goed uitgangspunt. Maar het milieu is nu al schoner dan ooit.

Lucht en water: vele malen schoner dan gedacht

In 1989 wees het weekblad Elsevier in een omslagartikel genaamd: ”De milieuhysterie - lucht en water in tien jaar aanmerkelijk verbeterd” ons erop dat de vervuiling van lucht en water flink was afgenomen. Mede door de komst van de drieweg katalysator is het sindsdien alleen maar beter gegaan. Sinds eind jaren tachtig daalde de uitstoot van stikstofoxiden flink. Ook doordat de katalysator niet tegen lood kon, verdween het lood uiteindelijk uit de benzine. Met als resultaat dat de gemiddelde stadsbewoner van nu, minder dan tien procent lood in zijn bloedbaan heeft. En dat is goed voor onze gezondheid. Zo is bijvoorbeeld gebleken dat onze levensverwachting in de afgelopen eeuw met 30 jaar is toegenomen.

Nemen we de kwaliteit van het water onder de loep, dan was een algenplaag ooit de bron van veel schuim op de stranden langs de Noordzeekust (zie figuur 1). Echter was fosfaat de sturende voedingsbron van deze algensoort. Sinds het verbod op fosfaat in wasmiddelen is er een stuk minder fosfaat in zee terecht gekomen, met als gevolg: zichtbaar minder schuim op het strand bij de branding.

Figuur 1: schuim bij de Noordzeekust

Ook de waterkwaliteit van de Rijn was in de jaren zestig op een dieptepunt en er kwamen zelfs perioden voor waarin het water zuurstofloos was. Tegenwoordig is de waterkwaliteit dusdanig verbeterd, dat er weer enkele soorten riviermosselen en insecten teruggevonden zijn, die ook vroeger in de rivier hebben geleefd.

 Zure regen: hoe staan we ervoor?

”Wie in de regen loopt, solliciteert in feite naar een toupetje” en “als het zo door gaat, brandt de regen gaten in je kleren”, zei ooit de Noord-Hollandse provincieambtenaar Arend Vermeulen in de jaren zeventig. Na 30 jaar is de zure regen voor een groot deel weg. De verzuring van de bossen is grotendeels tot stilstand gebracht en in grote delen van Europa worden de huizen niet meer door kolen verwarmd, maar door gas. Daarnaast zijn er in de loop der jaren door elektriciteitscentrales en raffinaderijen, steeds meer installaties geplaatst om zwaveloxiden uit rookgas te halen.

Zwavel wordt steeds meer in de ban gedaan om het milieu te sparen. Ook vindt de International Maritime Organization (IMO) dat de scheepvaart minder zwavel moet gaan uitstoten. Zo heeft de IMO bijvoorbeeld besloten dat de mondiale 0,5% m/m (massaprocent) zwaveleis per 1 januari 2020 ingaat. Deze eis is van toepassing op reders en scheepseigenaren die varen met zeeschepen van 400 GT (gross tonnage) of meer.

Relatie tussen vervuiling en welvaart

Wij stelden ons de vraag: wordt door welvaart iedereen groen? Of is welvaart juist de bron van alle vervuiling? Honderdvijftig jaar geleden zei Josiah Bounderby in de roman Hard Times van Charles Dickens: ”Rook is het eerste dat je ziet als je ons dorp binnenkomt. Het is voor ons eten en drinken. Rook is in alle opzichten het gezondste in de wereld en in het bijzonder voor de longen”. Als een land rijk wordt, is deze regel niet meer van toepassing. Welvarende landen spenderen miljarden aan milieubeschermende maatregelen. Nog niet eens alleen om hun eigen land te beschermen, maar ook voor andere landen die er economisch minder aan toe zijn. Een krachtig bewijs dus vind ik, dat welvaart zeker niet de bron is van de vervuiling.

Groen is goed: we zijn goed bezig

Het gaat dus eigenlijk helemaal niet zo slecht met het milieu. Maar dat neemt niet weg dat we met elkaar moeten blijven investeren in duurzame technologie. Het is namelijk goed dat we ons steeds bewuster worden van de impact van ons gedrag op het milieu.

Lees meer op onze blogpagina

Uw gegevens worden vertrouwelijk behandeld. Bekijk ons privacy beleid voor meer informatie.